Üretici maliyetlerinin artması, mazot fiyatları, kuraklık, taşıma gibi etkenler sebze-meyvefiyatlarının belirleyicisi hâline geldi. Adana, Antalya, Mersin gibi tarım şehirlerinden gelen ürünler fahiş fiyatlara satılıyor. Devlet denetim merkezleri halkın sesini duymuyor.
Marketlerdeki sebze meyve fiyatları denetimsiz yönetmelik sebebiyle hız kesmeden yükseliyor. Plansız ekim, elde kalan ürünlerin pazara girememesi, fiyatların halde belirlenmemesi gibi birçok sebep fiyatların yükselmesine sebep oluyor. Üretici “Hal yasası”nda değişiklik istiyor, halk marketlerin belirlediği fahiş fiyatlara isyan ediyor. Ürün maliyetinin artması ve bunun nedenleri hakkında Çiftçi Marka Danışmanı Selçuk Ramazanoğlu, Odatv’nin fahiş fiyatlar ve hal yasası ile ilgili sorduğu soruları cevapladı.
Sebze ve meyve fiyatlarının dengelenmesi için üretim planlamasının şart olduğu konuşuluyor. Bu konuyla ilgili devlet ne yapmalı, üretici ve tüketiciyi de düşünüp ortak noktada nasıl destek sağlanabilir?
"Mayıs ayının sonunda limonu 120 TL'ye yediğimizde bunun nasıl bir sorun olacağını göreceğimizi söylemiştim. Dün itibarıyla baktığımda limon 150 TL'ye çıktı. Bunda donun da etkisi var, 65 il etkilendi bundan. Fiyat artışının bir sebebi bu, ama sadece bir tanesi bu, her sene zirai donla karşılaşılmıyor ama her sene sebze meyve fiyatlarındaki yükselişten herkes şikâyetçi oluyor. Çiftçi de şikâyetçi oluyor çünkü üreten, bu halkada en fazla riski alan ve en fazla maliyetin altına giren çiftçi oluyor. Şöyle bir şey yapılmalı: Kontrollü, dengeli tarım yapılmalı, yani arz-talep dengesini gözeterek bir üretim yapılmalı. Mesela yıllar yılı bazı cins limonlarda, domateslerde, mandalinalarda herkes istediği kadar ekebildi. Fakat yavaş yavaş artık çok ekilenin çok para etmediğini çiftçimiz de fark etti. Bunu hem çiftçiler yapmalı hem de Tarım Bakanlığı denetlemeli. Genç nüfus kalmadı, kırsal yaşlandı. Onun için projeler yapmak gerekiyor. Şehirden köye, şehirden kırsala da tarımın sürdürülebilirliği için bir proje hayata geçirmek gerekiyor. Üreticiler örgütlü değil, üretici örgütlenmeli. Çiftçinin ihtiyaç duyduğu girdi ve finansman kooperatif aracılığı ile sağlanabilir. Ürünlerin pazarlanması da bu kooperatif üstünden gidebilir. Bu da tarımın, üretimin, üreticinin daha güvenli bir şekilde ürünü üretip pazarlamasını sağlayacaktır."
"FAHİŞ FİYATLARI DENGELEMEK İÇİN HAL YASASI DEĞİŞMELİ"
Hal yasası" ile ilgili değerlendirmede bulundu. Ramazanoğlu "Ürün hale gelmeli, kayıt altına alınmalı, fiyatlar hallerde oluşmalı. Fakat fiyatlar hallerde oluşmuyor; fiyatlar ağırlıklı olarak zincir marketlerde oluşuyor. Bu da hem üreticinin hem de nihai tüketicinin maalesef ürünleri çok yüksek fiyatlardan almasına sebep oluyor" ifadelerini kullandı.
Çiftçi Marka Danışmanı Ramazanoğlu, "Hal yasasının kesinlikle değişmesi gerekiyor çünkü ürün hale gelmeli, kayıt altına alınmalı, fiyatlar hallerde oluşmalı. Fakat fiyatlar hallerde oluşmuyor; fiyatlar ağırlıklı olarak zincir marketlerde oluşuyor. Bu da hem üreticinin hem de nihai tüketicinin maalesef ürünleri çok yüksek fiyatlardan almasına sebep oluyor. Eğer bu şekilde giderse, bu önlemler alınmazsa, her geçen gün gıda güvenilirliği ve sürdürülebilirliği çok büyük riske girmiş olacak. Her yerde okuyoruz: Pestisit atıklı narenciyeler, meyveler, sebzelerden daha çok şikâyet ediyor olacağız. Bunlar için hızlıca önemli adımlar atılmalı. Umarım geç kalmadan bu adımları hem devlet hem bakanlık hem üretici olarak yapabiliriz" dedi.
Yeni Hal Yasası 26 Mart 2010 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandı ve ilk etapta bir yıl sonra yürürlüğe girmesi hedeflendi. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yaşanan gecikmeyle ilgili olarak; hal yönetimlerinin ve üretici birliklerinin 26 Mart itibarıyla Kanunda öngörülen uygulamalara hazır olmadıklarını bildirmeleri sebebiyle hal yönetimlerine ve üretici birliklerine zaman tanımak ve bu sayede eğitimlerin tamamlanmasına imkân vermek amacıyla Kanunun 2011 yılı sonuna ertelendi. Bir yıllık ertelemenin sonrasında da eksiklerin tamamlanamaması sebebiyle 2012'de yürürlüğe girdi.
Kaynak Odatv
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.